Pewność siebie jest silnie skorelowana z wysokim poziomem skuteczności. Osoby z wysokim poziomem poczucia pewności siebie wykazują się wyższym poziomem energii do działania, większą produktywnością, większym poziomem oddziaływania i wpływu na innych oraz wyższym poziomem odwagi (Burchard, 2018). Co więcej, osoby charakteryzujące się wysokim poziomem pewności siebie są ogólnie w życiu szczęśliwsi, częściej podejmują nowe wyzwania oraz wykazują wyższe poczucie własnej skuteczności, wyjątkowo trafnego prognostyka ponadprzeciętnych wyników (Stajkovic i Luthans, 1998). Osoby z wysokim poziomem poczucia pewności siebie, wierzące w siebie są mniej narażone na wypalenie zawodowe (Shoji i inni, 2016). Wysoki poziom poczucia pewności siebie wyróżnia przedsiębiorców od innych grup zawodowych (Badal, 2010). Dane te wskazują, że pewność siebie w biznesie odgrywa ważną rolę i jest silnym prognostykiem sukcesu a praca nad poczuciem pewności siebie powinna być kluczowym zabiegiem w dążeniu do wyników biznesowych.
Pewność siebie w biznesie – nabyta czy wrodzona?
Poczucie pewności siebie nie jest cechą wrodzoną. Jest to przekonanie co do własnej osoby powstałe na skutek procesu uczenia się w interakcji pomiędzy dzieckiem a rodzicami lub innymi osobami znaczącymi. Dziecko słysząc komunikaty odnoszące się do siebie i swojego zachowania buduje na ich podstawie obraz siebie i poczucie swojej wartości. Jeśli ktoś przez wiele lat słyszał od ważnych dla siebie osób (rodzice, dziadkowie, nauczyciele), że jest do niczego, nic mu się nie uda, że nie da rady, jest gorszy i nie ma szans na powodzenie przyjmuje takie stwierdzenia i wbudowuje w swój umysł. Dziecko przyjmuje słyszane komunikaty wprost uznając je za fakt.
Pewność siebie w biznesie – wpływ osobistych doświadczeń
Brak pewności siebie wraz z doświadczaniem niekorzystnych wydarzeń może prowadzić do depresyjnych przekonań i depresyjnego myślenia. Może pojawić się przeświadczenie, że:
- Nic nie potrafi się zrobić dobrze.
- Rzeczy, których się podejmują są dla nich za trudne.
- Poczucie, braku wpływu.
- Przeświadczenie, że nie ma sensu robienie czegokolwiek, bo i tak nic z tego nie wynika: „Tak będzie ze wszystkim”.
- Przekonanie, że jest się do niczego i nic nie pomoże.
W takim przypadku niezbędna jest interwencja przebudowująca posiadane przekonania. Utrwalenie się powyższych przekonań może prowadzić do obniżenia nastroju i depresji.
Pewność siebie w biznesie – zalety poczucia pewności
Poczucie pewności siebie pozwala przedsiębiorcom na skuteczniejsze podejmowanie decyzji. Osoby pewne siebie nie obawiają się rezultatów swoich działań, dlatego są gotowe brać na siebie za nie odpowiedzialność. Dodatkowe podejmują decyzje sprawnie i szybko. Osoby pewne siebie nie obawiają się konfrontacji i nieporozumień. Nie są ograniczane potrzebą uznania i aprobaty przez co są gotowe do mówienia „nie” i stawiania na swoim. Nie obawiają się przegranej, dlatego są gotowe do odważnych działań (Botelho, Powell i Raz, 2017).
Osoby o wysokim poczuciu pewności siebie wykazują większą skłonność do działania w działania w oparciu o swój własny osąd niż zdanie innych. Wysoki poziom wiary w siebie prowadzi również przedsiębiorców do dostrzegania okazji biznesowych i optymistycznego podejścia do ich realizacji. Zarówno osoby zakładające firmy jak i doświadczeni przedsiębiorcy częściej postrzegają siebie jako wykwalifikowane i częściej dostrzegają możliwości biznesowe niż osoby niebędące przedsiębiorcami (Koellinger, Minniti i Schade, 2007).
Jak zbudować poczucie pewności siebie w biznesie?
Poczucie pewności siebie w biznesie nie jest stałą cechą, ale tak naprawdę jest przekonaniem, które dodatkowo może ewoluować. Na skutek doświadczeń może rosną albo spadać. Aby zbudować i utrzymać odpowiednio wysoki poziom pewności siebie niezbędne jest wypracowanie odpowiednich nawyków myślowych i behawioralnych. Poniżej znajdują się zalecane działania prowadzące do budowania i wzrostu poczucia pewności siebie w biznesie:
- Podejmowanie działań, których wykonanie wiąże się ze wzrostem satysfakcji i zadowolenia z siebie. Mogą to być proste aktywności fizyczne, np. bieganie i osiąganie coraz lepszych rezultatów czy przełamywanie swoich słabości jak zabieranie głosu publicznie, występ na scenie, zdobywanie kwalifikacji, uprawnień, licencji, itp. cokolwiek czego wykonanie skutkuje poczuciem dumy z siebie.
- Praktykowanie nawyków semantycznych wzmacniających poczucie wpływu na siebie i świat, np. zamiast używać „muszę” to „mogę”, „chcę”, „wybieram”, „decyduję się”.
- Budowanie i wzrostu poczucia skuteczności poprzez ćwiczenie określonej umiejętności. Częstsze wykonywanie określonej czynności powoduje wzrost kompetencji w danym zakresie co prowadzi do częstego podejmowania wyzwań w tym zakresie. Z kolei wybór i realizacja ambitniejszych zadań prowadzi do wzrostu poczucia pewności siebie.
- Rozwijanie poziomu własnych kompetencji poprzez uczenie się nowych umiejętności, zwiększanie wiedzy, stawanie się ekspertem. Wszelkie kompetencje należy rozwijać poprzez zastosowanie praktyki wzrastającej trudności. Nagłe rzucenie się na głęboką wodę nie jest zalecane. Lepszą praktyką jest stopniowe podnoszenie stopnia trudności.
- Posiadanie wiary, że jeśli inni ludzie mogą się czegoś nauczyć, to każdy inny, a zwłaszcza ja, też jestem w stanie to zrobić. Najczęściej nie uczymy się nowych umiejętności, gdyż uznajemy, że nie jesteśmy w stanie tego zrobić, lub że jest to zbyt trudne. Czy znacz kogoś, kto się urodził i od razu umiał: jeździć na rowerze, prowadzić samochód, prowadzić przedsiębiorstwo? To wszystko są umiejętności, których można się nauczyć.
- Wypracowanie wewnętrznego lektora, który dodaje otuchy i zachęca do działania, dostrzega pozytywne konsekwencje podejmowanych działań. Nie potrzebujemy innych, aby otrzymywać wzmocnienia. Możemy ich sami sobie udzielać. Ile tylko chcemy.
- Przypisywanie sobie zasług oraz wpisywanie ich na trwałe w swój umysł.
- Życie w zgodzie z własnymi wartościami oraz życie w zgodzie ze sobą i swoją wizją świata.
- Posiadanie jasnej definicji własnej tożsamości opartej na pozytywnych przekonaniach na swój temat.
- Budowanie przekonania na temat świata, że jest dobry oraz że jest w nim pełno fantastycznych i cudownych rzeczy.
- Posiadanie przekonania, na temat posiadania możliwości aktywnego kształtowania świata i wywieranie na niego wpływu.
- Posiadanie przeświadczenia, że jest się osobą podejmującą decyzje
- Uwolnienie od ograniczających przekonań wywodzących się z dzieciństwa, np. nie dasz rady, nie uda ci się, nie jesteś w stanie, jesteś gorszy/gorsza.
- Budowanie o poranku własnego wyobrażenia siebie przedstawiającego się w dobrym świetle.
- Rozpoczynanie dnia z określonym zamiarem związanym z realizacją czegoś co jest dla nas ważne.
- Budowanie pozytywnych i przyjaznych relacji oraz posiadanie wokół siebie ludzi, którzy nas lubią i wspierają. Poczucie oparcia w bliskich.
- Szczere zainteresowanie sytuacją życiową i zawodową bliskich i gotowość do udzielania im wsparcia.
- Posiadanie świadomości własnych zasobów, mocnych stron i sukcesów.
Poszukujesz dodatkowych ćwiczeń? Chcesz zbudować pewność siebie w biznesie? Załóż bezpłatne konto i pobierz formularze z zadaniami.
Cytowane prace
Badal, S. (2010). Citeseerx.Pobrano z lokalizacji Entrepreneurship and job creation. Leveraging the relationship: http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.456.8611&rep=rep1&type=pdf
Botelho, E. L., Powell, K. R. i Raz, T. (2017). The CEO next door. The 4 bahaviors that transform ordinary people into world-class leaders.New York: Currency.
Burchard, B. (2018). Skuteczne nawyki. Jak zwyczajni ludzie osiągają nadzwyczajne rezultaty. Warszawa: MT Biznes.
Koellinger, P., Minniti, M. i Schade, C. (2007). “I think I can, I think I can”: Overconfidence and entrepreneurial behavior. Journal of Economic Psychology, 28(4), 502-527.
Shoji, K., Cieslak, R., Smoktunowicz, E., Rogala, A., Benight, C. C. i Luszczynska, A. (2016). Associations between job burnout and self- efficacy: a meta-analysis. Anxiety, Stress, & Coping, 29(6), 367-386.
Stajkovic, A. i Luthans, F. (1998). Self-Efficacy And Work-Related Performance: A Meta-Analysis. Psychological Bulletin, 124(2), 240-261.