Wynagrodzenie i nagroda mimo obiektywnej wartości mogą zmieniać swoje znaczenie w zależności od warunków związanych z ich przyznaniem. W psychologii behawioralnej proces związany z czynnikami wpływającymi na obniżenie subiektywnej atrakcyjności nagrody niezależnie od jej charakterystyki nazywa się dyskontowaniem. Wartość nagrody jest wypadkową jej charakterystyk i kontekstu sytuacyjnego, w jakim jest przyznawana. Dyskontowanie odgrywa znaczącą rolę w motywowaniu i okazywaniu uznania za wykonaną pracę, dlatego w przypadku braku uwzględnienia tego procesu można nieintencjonalnie wpłynąć na gorszy niż oczekiwany efekt nagrody.
Co zatem wpływa na dyskontowanie?
Czas oczekiwania na nagrodę
Na wartość nagrody wpływa czas pomiędzy wystąpieniem zachowania a otrzymaniem nagrody. Odroczenie związane z wydłużeniem czasu oczekiwania na nagrodę wpływa na obniżenie jej wartości. W sytuacji wyboru między mniejszą nagrodą, dostępną wcześniej, i większą, ale dostępną później, jeśli ta mniejsza będzie dostępna natychmiast, to będzie ona częściej wybierana. Z kolei, jeśli mniejsza nagroda nie będzie już natychmiastowa i trzeba będzie na nią czekać, przy równoczesnym czekaniu na większą nagrodę również odłożoną w czasie, to nastąpi odwrócenie preferencji wyboru na rzecz większej nagrody choć bardziej odroczonej w czasie. Jeśli czas między zachowaniem a konsekwencją będzie zbyt długi i nie zostanie zachowana ciągłość zależności to konsekwencja nie wpłynie na zachowanie.
Aby konsekwencja była bardziej skuteczna, powinna wystąpić natychmiast po wystąpieniu zachowania. Natychmiastowe konsekwencje mają największy efekt.
Stopień pewności otrzymania nagrody
Dyskontowanie w tym przypadku związane jest z obniżeniem wartości nagrody wraz ze zmniejszeniem szacowanego prawdopodobieństwa jej otrzymania.
Aby konsekwencja była bardziej skuteczna, powinna występować za każdym razem, gdy pojawia się zachowanie lub w odstępach pozwalających na przewidywanie jej otrzymania. Konsekwencja, która jest stosowna niekonsekwentnie staje się mniej skuteczna.
Konieczność dzielenia się nagrodą
Dyskontowanie związane jest z obniżeniem wartości nagrody wraz pojawieniem się konieczności dzielenia się nią. Badania nad tym aspektem dyskontowa wskazują, że wielkość grupy, z którą należy się podzielić nagrodą wpływa negatywnie na jej indywidualną atrakcyjność. Znaczenie odgrywa nie tylko liczebność grupy, lecz również relacje łączące jej członków. Im bardziej jest zintegrowana grupa, jej uczestniczy mają większą wiedzę na swój temat, częściej współpracują, są połączeni wspólną kulturą, posiadają wspólnego wroga to tym wolniejsze jest tempo dyskontowania społecznego.
Wysiłek włożony w zdobycie nagrody
Dysonowanie związane jest ze spadkiem wartości otrzymanej nagrody wraz ze wzrostem ilości wymagań warunkujących jej otrzymanie. Badania wskazują, iż wraz ze wzrostem wymagań co do liczby czynności związanych z uzyskaniem nagrody bardzo dynamicznie spadała wartość akceptowanej w zamian uzyskiwanej. Ta sama osoba w zależności od rodzaju wysiłku, a nie jego charakterystyki energetycznej, będzie dyskontowała w różnym tempie.
Wielkość i intensywność konsekwencji
Skuteczność konsekwencji (wzmocnień i kar) jest większa, jeśli ilość lub wielkość bodźca jest większa. Ogólnie rzecz biorąc, im bardziej intensywny jest bodziec tym jest skuteczniejszy niż mniejsza ilość lub wielkość tego samego bodźca. Wielkość nagrody może wchodzić w interakcję z jej odraczaniem i stopniem pewności jej otrzymania. W przypadku nagród o większej wartości badania wskazują, że odroczone większe nagrody tracą na wartości wolniej niż mniejsze odroczone nagrody. Efekt wielkości polega też na tym, że ten sam okres oczekiwania obniża subiektywną wartość dużej nagrody o mniejszy procent, niż dzieje się to w wypadku mniejszej nagrody odroczonej. Prawidłowość ta przybiera jednak odwrotny kierunek w przypadku nagród niepewnych. Okazuje się, że większe nagrody niepewne tracą szybciej na wartości niż mniejsze nagrody niepewne.
Praktycznym wykorzystaniem tej prawidłowości w przypadku podejmowania decyzji o przyznawaniu podwyżki jest uznanie, iż z punktu widzenia zadowolenia lepiej jest przyznać rzadziej wyższą podwyżkę niż częściej, ale niższą nawet jeśli sumaryczna wartość niższych podwyżek będzie stanowić większą liczbową wartość niż sumaryczna wartość wyższej podwyżki.